Η υιοθεσία ενός κουταβιού υπόσχεται να φέρει χαρά σε εμάς αλλά και στο μικρό ζωάκι που βάλαμε στο σπίτι μας. Είτε είναι τυχαία (πολλά σκυλάκια βρίσκονται στο δρόμο), είτε ηθελημένη (υιοθεσία ζώου από φιλοζωική εταιρεία ή μέσω διαδικτύου από ιδιώτη), συνεπάγεται σημαντικές ευθύνες με τις οποίες θα εξασφαλίσουμε την ευημερία του μικρού μας φίλου.
Η επίσκεψη στον κτηνίατρο είναι η πρώτη κίνηση ενός νέου ιδιοκτήτη κουταβιού. Η ιδανική ηλικία είναι περίπου 6 εβδομάδων, οπότε και ξεκινά το εμβολιακό τους πρόγραμμα. Καλό είναι να μεταφέρονται μέσα σε ειδικά για το μέγεθός τους τσαντάκια μεταφοράς, ενώ συστήνεται να μην έχουν λάβει τροφή προηγουμένως, αφού ένα μεγάλο ποσοστό εμφανίζει ναυτία κατά τη διαδρομή με το αυτοκίνητο.
Η διαδικασία που συνήθως ακολουθείται είναι η εξής:
Α. ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
Αφού ο κτηνίατρος λάβει ένα πλήρες ιστορικό του ζώου (ηλικία, φυλή, βάρος, είδος διατροφής, συνθήκες διαβίωσης), ξεκινά την εξέτασή του.
• Αναπνευστικό σύστημα. Μέσω της ακρόασης και μακροσκοπικής μελέτης, διαπιστώνεται αν το ζώο εμφανίζει ταχύπνοια ή άλλο ακροαστικό εύρημα από τους πνεύμονες που θα μπορούσε να οδηγήσει στη διάγνωση αναπνευστικής λοίμωξης. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στο kennel cough, νόσημα με αναπνευστικά συμπτώματα σε κουτάβια που συγχρωτίζονται σε μικρούς χώρους.
• Κυκλοφορικό σύστημα. Μέσα από ακρόαση της καρδιάς, ο κτηνίατρος μπορεί να αντιληφθεί πιθανές συγγενείς καρδιακές βλάβες που μπορεί να εμφανίζει ο σκύλος (π.χ. φύσημα).
• Μάτια. Πρέπει να είναι καθαρά, διαυγή, απαλλαγμένα από οφθαλμικές εκκρίσεις. Αρκετά συχνά και ειδικά τους εαρινούς μήνες, διαπιστώνονται προβλήματα όπως ξηροφθαλμία και ερυθρότητα των οφθαλμών που υποδεικνύουν μόλυνση, όπως π.χ. επιπεφυκίτιδα.
• Αυτιά. Με τον έλεγχο των αυτιών μπορεί να διαπιστωθεί άσχημη οσμή, ενώ ο ιδιοκτήτης μπορεί να αναφέρει τρίψιμό τους από το σκύλο. Η μόλυνση των αυτιών από βακτήρια, μύκητες ή πιο συχνά στα κουτάβια από ακάρεα, είναι συχνό φαινόμενο. Εδώ συστήνεται από το γιατρό καθαρισμός με ειδικά σκευάσματα, κυρίως σε φυλές με πεσμένα αυτιά, ενώ σε περίπτωση ωτίτιδας χορηγείται η κατάλληλη θεραπεία.
• Μύτη. Πρέπει να είναι υγρή, απαλλαγμένη από εκκρίσεις (ρινικό έκκριμα). Ξηρή και ερεθισμένη μύτη μπορεί να αποτελεί ένδειξη αλλεργικής ρινίτιδας, όπου απαιτείται ανάλογη θεραπεία προς ανακούφιση του ζώου.
• Στοματική κοιλότητα. Ο έλεγχος των δοντιών κρίνεται απαραίτητος. Άλλωστε με αυτόν τον τρόπο ο κτηνίατρος θα υπολογίσει την ηλικία του σκύλου. Λευκά δόντια, ροζ ούλα, στοματική κοιλότητα χωρίς αλλοιώσεις, χαρακτηρίζουν ένα υγιές κουτάβι. Ο σκύλος αλλάζει δόντια στο διάστημα 4-6 μηνών, ενώ πολλές φορές, ειδικά στις μικρόσωμες φυλές, παρατηρείται το φαινόμενο οι προσωρινοί κυνόδοντες να μην πέφτουν και να συνυπάρχουν με τους μόνιμους. Στην περίπτωση αυτή, ο γιατρός συστήνει την εξαγωγή τους και δίνει οδηγίες για το βούρτσισμα των δοντιών ώστε να αποφευχθεί η εμφάνιση πλάκας.
• Δέρμα. Η εξέταση του γίνεται ώστε να διαπιστωθεί η ύπαρξη εκτοπαρασίτων, π.χ. ψύλλοι ή τσιμπούρια. Πολλές φορές εντοπίζονται πληγές και σημεία τραυματισμών, που απαιτούν κατάλληλη φροντίδα, ενώ ελέγχεται και η καλή κατάσταση του τριχώματος του σκύλου.
• Θερμοκρασία. Η φυσιολογική θερμοκρασία του σκύλου κυμαίνεται από 38,3-39,2C.Η θερμομέτρησή του στο ιατρείο είναι πολύ σημαντική, αφού θερμοκρασίες ανώτερες του φυσιολογικού υποδεικνύουν λοιμώξεις που χρήζουν περαιτέρω διαχείρισης.
• Μυοσκελετικό σύστημα. Ελέγχεται η στάση του ζώου, τυχόν τραυματισμοί ή ξένα σώματα κυρίως στα πέλματά του. Τονίζεται πως σε ότι αφορά στο σωματικό βάρος του κουταβιού, ιδανική είναι η αύξηση του με σταθερό ρυθμό τους
πρώτους μήνες της ζωής του.
Β. ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ-ΑΠΟΠΑΡΑΣΙΤΩΣΕΙΣ
• Εμβόλια. Ο εμβολιασμός του σκύλου ξεκινά στην ηλικία των 42-45 ημερών και περιλαμβάνει σειρά διαδοχικών δόσεων ανά 1 μήνα περίπου. Η πρώτη δόση περιλαμβάνει τον ιό της μόρβας (νόσος του Carre) και τον παρβοιό, δύο από τα πλέον σημαντικά νοσήματα του σκύλου. Στην συνέχεια ο σκύλος εμβολιάζεται και για την λύσσα, τη λοιμώδη ηπατίτιδα, τη λεπτοσπείρωση, την τραχειοβρογχίτιδα. Οι εμβολιασμοί επαναλαμβάνονται σε ετήσια βάση, ενώ ο κτηνίατρος είναι ο μόνος αρμόδιος να προγραμματίσει το εμβολιακό πακέτο που θα λάβει ο σκύλος μας. Τέλος, ενημερώνει και για τα προαιρετικά εμβόλια που συστήνονται για την ασφαλέστερη διαβίωση του σκύλου μας, όπως π.χ. αυτό της λεϊσμανίασης.
• Εσωτερική αποπαρασίτωση. Ασκαρίδες, ταινίες, εχινόκοκκος, είναι κάποια από τα εσωτερικά παράσιτα του εντέρου του ζώου μας. Ο κτηνίατρος θα χορηγήσει φάρμακα αντιπαρασιτικά, σε μορφή πάστας ή χαπιών, που πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε 3 μήνες περίπου. Ιδιαίτερα για το σκουλήκι της καρδιάς (διροφιλλαρίωση), η χορήγηση είναι συνήθως μηνιαία.
• Εξωτερική αποπαρασίτωση. Ψύλλοι, κρότωνες (τσιμπούρια), κουνούπια. Παρασιτούν στα ζώα μας και μεταδίδουν νοσήματα όπως η ερλιχίωση και η λεϊσμανίαση. Ο κτηνίατρος θα συνταγογραφήσει, ανάλογα με την ηλικία του σκύλου, αμπούλα, κολάρο ή σπρέι ενώ τελευταία κυκλοφορούν και χάπια ενάντια στα εκτοπαράσιτα.
• Αιματολογικές εξετάσεις. Πολλές φορές ο γιατρός κρίνει απαραίτητη τη διενέργεια γενικής εξέτασης αίματος και βιοχημικών εξετάσεων.
Γ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ο κτηνίατρος είναι ο πλέον αρμόδιος να πληροφορήσει τον ιδιοκτήτη για τα εξής:
• Διατροφή. Κατάλληλη τροφή για το σκύλο θεωρείται η ξηρά τροφή ενώ αποφεύγεται το γάλα, μετά τον απογαλακτισμό του κουταβιού, αφού συχνά προκαλεί διάρροιες. Μέχρι την ηλικία των 6 περίπου μηνών τα προσφερόμενα γεύματα πρέπει να είναι 3, ενώ συστήνεται να παραμείνουν στα 2 εφ’ όρου ζωής. Η ξηρά τροφή που προτείνεται είναι πάντα ανάλογη της ηλικίας (κουτάβι-ενήλικος σκύλος) και του επιπέδου δραστηριότητας (κυνηγόσκυλα-ζώα συντροφιάς-σκύλοι εργασίας).
• Διατροφικά συμπληρώματα. Ο κτηνίατρος θα κρίνει αν είναι απαραίτητη η χορήγηση βιταμινών, ασβεστίου και ιχνοστοιχείων στο σκύλο και με ποια δοσολογία.
• Λιχουδιές. Στα πλαίσια της εκπαίδευσης του σκύλου μας, συστήνεται η επιβράβευσή του με συγκεκριμένες για την ηλικία και το σωματικό του βάρος λιχουδιές.
• Περιποίηση-μπάνιο. Ο σκύλος δεν χρειάζεται συχνά μπάνιο. Συστήνονται 2 περίπου φορές το μήνα, πάντα με ειδικό σαμπουάν για σκύλους. Καθημερινά, όμως, και κυρίως για τις μακρύτριχες φυλές, προτείνεται το βούρτσισμά τους προς αποφυγή κόμπων και κακής ποιότητας τριχώματος.
• Εκπαίδευση. Ο σκύλος ενδέχεται να χρειαστεί σωστή εκπαίδευση προκειμένου να προσαρμοστεί καλύτερα στην καθημερινότητά μας. Πολλές φορές μπορεί να πραγματοποιηθεί από τον ιδιοκτήτη (π.χ. το πρόβλημα της τουαλέτας), άλλες φορές όμως απαιτείται η συμβουλή επαγγελματία εκπαιδευτή (π.χ. φύλαξη χώρου).
• Περίπατος-βόλτα. Δεν συστήνεται η βόλτα του σκύλου μας και η επαφή του με άλλα σκυλιά πριν την ολοκλήρωση των εμβολιασμών. Αυτό γίνεται προς αποφυγή μετάδοσης διαφόρων νοσημάτων.
• Microchip. Η ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή του σκύλου μας κρίνεται υποχρεωτική από την ελληνική νομοθεσία. Η τοποθέτηση μιας κάψουλας μεγέθους κόκκου ρυζιού στην αριστερή πλευρά του τραχήλου, γίνεται από τον κτηνίατρο.
• Στείρωση. Μετά την ηλικία των 6 μηνών καλό είναι να γίνεται στείρωση του ζώου. Έτσι, αποφεύγονται δυσάρεστες καταστάσεις, όπως η πυομήτρα στα θηλυκά και φυσικά ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες.
Η πρώτη συνάντηση με τον κτηνίατρο λοιπόν, έχει μεγάλη σπουδαιότητα για την πορεία της υγείας του σκύλου μας και την ομαλή προσαρμογή του στο περιβάλλον της νέας του οικογένειας.
Καρτέρη Μαρία
Κτηνίατρος DVM
